De dag van verpleegkundig endoscopisten Dirk en Frits: “Zorgen dat het onderzoek zo comfortabel mogelijk voor de patiënt verloopt"

Dirk van den Berg en Frits van Drenth werken als verpleegkundig endoscopisten in Ikazia. Zij voeren in opdracht van de maag-, darm- en leverartsen (MDL-artsen) zelfstandig kijkonderzoeken uit van de dikke darm (coloscopie). Dit gebeurt met een endoscoop, een flexibele slang met aan het einde een kleine camera. Ze kunnen zo nodig kleine stukjes weefsel wegnemen voor nader onderzoek. Als ze een kleine poliep tegenkomen, wordt deze weggehaald. Grote poliepen laten ze over aan de MDL-arts.

Frits vertelt dat de functie ‘verpleegkundig endoscopist’ relatief nieuw is. De opleiding bestaat in Nederland sinds 2012 en sinds die tijd zijn er zo’n 70 van deze gespecialiseerde verpleegkundigen opgeleid. “Het onderzoek werd voorheen gedaan door MDL-artsen. Omdat door onder meer het bevolkingsonderzoek darmkanker het aantal coloscopieën sterk is toegenomen, kunnen de MDL-artsen dat niet meer allemaal zelf doen.” Dirk vult aan dat er op de afdeling wel altijd een arts aanwezig is als zij het onderzoek uitvoeren. “Wij kunnen bij eventuele bijzonderheden altijd een beroep op hen doen of met hen overleggen.” Na afloop van de coloscopie maken de verpleegkundig endoscopisten van hun bevindingen een verslag dat wordt beoordeeld door één van de MDL-artsen.

Frits van Drenth en Dirk van den Berg hebben in korte tijd veel ervaring opgedaan met het uitvoeren van deze onderzoeken. Frits voerde er al meer dan 600 uit en Dirk meer dan 900. Frits: “Wij doen nu meer coloscopieën dan de artsen zelf. Dit zijn de reguliere darmonderzoeken. De MDL-artsen doen wel de complexe onderzoeken en de coloscopieën bij patiënten die een mindere gezondheidssituatie hebben.”

Dirk en Frits werken per week vier dagdelen als verpleegkundig endoscopist. “Gemiddeld voeren wij beiden 16 coloscopieën per week uit.” De andere helft van hun week zijn zij als endoscopieassistenten werkzaam. “Dan assisteren wij de endoscopist of de arts die een inwendig onderzoek uitvoert of wij ontvangen en begeleiden de patiënten gedurende het onderzoek”, legt Frits uit. “Het is de afwisseling tussen deze twee functies die het werk zo leuk maakt. De ene keer heb je een ondersteunende rol en de andere keer een uitvoerende.”

rits legt uit dat de uitdaging van het werk als verpleegkundig endoscopist voor hen beiden schuilt in de combinatie van het zorgen voor de patiënt en het technisch uitvoeren van de scopie. “Het besturen van de scoop vereist technische vaardigheid. Daarnaast neem je ook biopten (kleine stukjes weefsel voor nader onderzoek) en verwijderen wij kleine poliepen uit de darm. Naast dat technische deel van het werk probeer je de patiënt gerust te stellen en te informeren. Allemaal om te zorgen dat het onderzoek zo comfortabel mogelijk voor de patiënt verloopt. Na afloop van de scopie gaan wij ook altijd nog bij patiënt langs om een voorlopige uitslag van het onderzoek te geven. Dat wordt erg gewaardeerd.”