Eerste hulp bij levensvragen

“Waarom zou ik die medicijnen eigenlijk innemen?” Aan het woord is een mijnheer van 82 jaar. “Waarom ben ik er nog, mevrouw?” De mijnheer kijkt mij nadenkend aan. Hij zegt het niet boos of verdrietig of cynisch maar heel rustig en afgewogen. Hij vertelt zijn verhaal. Hij heeft vroeger hard gewerkt, hij heeft daarna voor zijn vrouw gezorgd die ziek was. Na haar dood heeft hij zich ingezet voor een project in Afrika en daar opnieuw veel werk verzet. Maar nu kan hij niets meer doen. Hij kan zelfs niet meer in zijn eigen huis zijn. De dag erna zou hij naar het verpleeghuis gaan. “Ik heb niemand meer”, zegt hij, “ik kan niets meer. Waarom ben ik er nog?”

Mensen zoals deze mijnheer komen we vaker tegen in het ziekenhuis. Zij stellen de “trage vragen”, de vragen waar niet zomaar een antwoord op te geven is. Het zijn de vragen naar zin en betekenis, waar ieder mens vroeg of laat op stuit. Waarom ben ik er (nog)? Waarom overkomt mij dit? Zulke vragen stel je, als patiënt, misschien aan de verpleegkundige, de arts of de geestelijk verzorger die voorbij komen. Die kunnen je het antwoord niet geven. Maar –samen met jou– stilstaan bij de vraag, dát kunnen ze wel. 
En het wonderlijke is: alleen al het stilstaan bij de vraag heeft een groot effect!

Eerste hulp bij levensvragen: het is bij alle medische zorg die in Ikazia geboden wordt geen overbodige luxe. Iedereen kan die hulp geven, het is niet voorbehouden aan geestelijk verzorgers. Iedereen kan even luisteren, aandacht schenken, ruimte maken voor de vraag achter de vraag, iemand zijn of haar verhaal laten vertellen, iemand van een stukje eenzaamheid verlossen, samen het duister van de zinloosheid betreden en verkennen, samen zoeken naar de sporen van zin en betekenis. Medisch gesproken kan er veel tegenwoordig, heel veel. Maar is die rijkdom aan mogelijkheden niet tegelijk heel schraal als er niet ook ruimte is om stil te staan bij de basale vragen naar zin en betekenis? 

Ik ben blij dat ik in een ziekenhuis werk waar in alle geledingen ook oog is voor die dimensie.
Eerste hulp bij levensvragen, in alle eenvoud toegepast, kan veel betekenen voor mensen, heel veel.